Spor Haberleri Türkiye ve Dünyadaki Spor Olayları
Yağlı güreş 1346’dan beri her yıl düzenlenen tarihi bir güreş türü olup Türkiye’nin ve dünyanın en eski geleneksel sporlarından biridir. Öyle ki Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali 2010 yılında UNESCO’nun ‘’İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesi”ne dahil edilmiştir. 2019 yılında 658’incisi düzenlenecek olan Kırkpınar yağlı güreşleri Türkiye’nin ve dünyanın pek çok yerinden gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
Bu yazımızda yağlı güreş ile ilgili ilginç bilgileri bir araya getirdik.
Yağlı Güreşin Tarihi
Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Paşa Rumeli’nin fethi sırasında askerleriyle bazı bölgeleri ele geçirir. Fethin ardından birlik geri dönerken bugün Yunanistan sınırları içerisinde yer alan Samona’ da dinlenmeye geçerler. Bu sırada askerler kendi aralarında güreş tutuşurlar. Askerlerden ikisi bir türlü yenişemezler. Daha sonra iki güreşçi bir Hıdırellez gününde yine güreş tutarlar. Fakat sabahleyin başlayan bu güreş gün boyu devam eder ta ki gece yarısı iki pehlivan ölene kadar. Pehlivanlar arkadaşları tarafından orada bulunan bir ağacın altına gömülürler. Yıllar sonra arkadaşları aynı yere tekrar geldiklerinde iki pehlivanın gömülü olduğu yerde temiz ve gür pınarların şırıl şırıl aktığını görürler. Bunun üzerine o bölge “Kırkpınar” olarak adlandırılır. Kırkpınar yağlı güreşleri geleneğinin bu şekilde başladığına inanılır.
Amaç
Yağlı güreşte amaç bazı teknik ve oyunlar uygulayarak rakiplerini alt etmektir. Bunun en bilinen şekli rakibin sırtını yere getirmek olsa da yağlı güreşte rakibi yenmenin başka yolları da bulunmaktadır. Rakibin diskalifiye olması, rakibin ayaklarını yerden keserek üç adım taşıma, rakibin kıspetinin yırtılması vb.
Kıspet Nedir?
Yağlı güreşte pehlivanların kullandığı en temel güreş malzemesidir. Kıspet manda, keçi, sığır gibi hayvanların derisinden yapılabilir.
Dualar
Salavatlama-dualama olarak da bilinen bu ritüel Kırpınar yağlı güreşlerinin vazgeçilmezlerindendir. Öyle ki yağlı güreşlerle ilgili pek bilgisi olmayanlar bile aşağıdaki metne kısmen de olsa aşinadır.
…
İki yiğit çıktı meydane
Birbirinden merdane
Dinleyin ağalar sözümü
Pehlivanlar yer batmanla üzümü
El paçada, diz yerde
Güreşelim düz yerde
Elini tersten takar
Evini başına yıkar
Hasmın karıncaysa hor bakma
Yiğitsen meydandan çıkma
…
